โบราณสถานตุมปัง (ร้าง) เป็นโบราณสถานที่ตั้งอยู่ในเขต อ. ท่าศาลา จ.นครศรีธรรมราช นั้น ได้พบแหล่งโบราณคดีที่ได้รับอิทธิพลของวัฒนธรรมอินเดียแพร่กระจายอยู่เป็นจำนวนมาก ร่องรอยที่เหลือให้เห็นอย่างเด่นชัด คือ ศาสนสถานในศาสนาพราหมณ์ ทั้ง ไศวนิกาย และ ไวษณพนิกาย จากการสำรวจแหล่งโบราณคดี วัดตุมปังร้างโดยกรมศิลปากร ในปี พ.ศ. 2536 พบชิ้นส่วนท่อนล่างของรูปเคารพสลักจากหินซึ่งสันนิษฐานว่า เป็น เทวรูป องค์พระนารายณ์ จากการขุดค้น และการขุดแต่งโบราณสถานตุมปังนี้ มิได้คาดหวังว่าแหล่งโบราณสถานนี้จะสามารถศึกษาย้อนหลังไปได้ไกลถึงยุคแรกเริ่มประวัติศาสตร์ของนครศรีธรรมราช เพราะจากการสำรวจแสดงให้เห็นลักษณะรูปแบบที่เป็นรุ่นหลังลงมาแล้ว แต่สิ่งที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้คือ การจัดลำดับช่วงเวลาของชุมชน เจ้าของโบราณสถานไว้ในช่วงใดช่วงหนึ่งตั้งแต่ยุคแรกเริ่มประวัติศาสตร์จนกระทั่งถึงปัจจุบัน ซึ่งนี่ถือเป็นการเริ่มต้น เรียงลำดับตารางเวลาของประวัติศาสตร์นครศรีธรรมราช นั่นเอง โบราณสถานตุมปัง (ร้าง) อยู่ในเขต มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ ต.ไทยบุรี อ. ท่าศาลา จ.นครศรีธรรมราช สามารถเดินทางจากตัว อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช ไปตามถนนหลวงหมายเลข 401 มายังอำเภอท่าศาลา ก่อนถึงตัวอำเภอประมาณ 2 กิโลเมตร เลี้ยวซ้ายเข้าไปในมหาวิทยาลัย มุ่งหน้าไปสู่ถนนวลัยตุมปัง ซึ่งเป็นถนนเส้นเดียวกับที่ตั้งโรงผลิตน้ำประปาของมหาวิทยาลัย แหล่งโบราณคดี ตั้งอยู่บริเวณสุดถนนก่อนจะออกสู่แหล่งชุมชน