ศาลหลักเมืองจังหวัดนครพนม ได้สร้างขึ้นตามความเชื่อในประเพณีโบราณ เกี่ยวกับการสร้างบ้านแปงเมือง จะต้องทำพิธีเพื่อความเป็นสิริมงคลแก่บ้านเมืองที่จะสร้างขึ้น พิธีดังกล่าวคือ การยกเสาหลักเมืองของเมือง โดยใช้ไม้จากต้นกันเกราซึ่งเป็นต้นไม้ประจำจังหวัดนครพนม (ไม้มันปลา) ซึ่งเป็นไม้มงคล เพื่อเป็นหลักชัยทางจิตใจว่าบ้านเมืองที่สร้างขึ้นนั้นมีรากบานฝังไว้แน่นหนาถาวร