วัดถ้ำอภัยดำรงธรรม (วัดถ้ำพวง) เป็นวัดธรรมยุตินิกายฝ่ายวิปัสสนากรรมฐาน ตั้งอยู่ติดกับภูเขาในเขตท้องที่บ้านท่าวัด หมู่ที่ 1 ตำบลปทุมวาปี อำเภอส่องดาว จังหวัดสกลนคร ตั้งอยู่ในเขตพื้นที่รอยต่อ 3 จังหวัด คือ จังหวัดสกลนคร – จังหวัดอุดรธานี และจังหวัดกาฬสินธุ์ บนเทือกเขาภูพานซึ่งเชื่อมต่อจากจังหวัดสกลนครที่มีนามตามชาวบ้านท้องถิ่นเรียกว่า“ภูผาเหล็ก”ค งจะมาจากความหมายที่ว่าบริเวณพื้นที่ถ้ำพวงนั้นมีแร่เหล็กเป็นจำนวนมาก หากนำแม่เหล็กวางลงบนพื้นดิน จะมีหินเล็กๆติดขึ้นมาเป็นพวง กล่าวย้อนหลังไปประมาณ 70 – 80 ปี บริเวณพื้นที่วัดถ้ำพวงที่ชาวบ้านเรียกว่าถ้ำพวงนั้นคงจะอาศัยถ้ำเล็กๆ ซึ่งมีลักษณะเหมือนอย่างพวงเกวียนหรือกระทูลเกวียน ชาวบ้านจึงพากันเรียกถ้ำพวง และเรียกติดปากกันมาจนถึงทุกวันนี้ พื้นที่ถ้ำพวง ตั้งอยู่บนยอดเขาสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 2,000 ฟุต มีหน้าผาล้อมรอบสูงชันตระการตาน่าสะพรึงกลัว มีทางขึ้นทางเดียว คือ ทางที่ใช้อยู่ในปัจจุบันพื้นที่ค่อนข้างราบเรียบและสูงชันตามสภาพของภูเขา พิพิธภัณฑ์อาจารย์วัน อุตตโม เป็นอาคารเป็นรูปทรงจตุรมุข 2 ชั้น ประดับด้วยหินอ่อนทั้งหลัง ชั้นล่าง ตกแต่งเป็นห้องแสดงภาพวาดเกี่ยวกับประวัติของพระอาจารย์ตั้งแต่เกิด ส่วนชั้นบน มีรูปปั้นของท่านในท่านั่งขัดสมาธิ พร้อมเครื่องสักการบูชาที่ตกแต่งสวยงาม และตู้กระจกแสดงเครื่องอัฐบริขารของท่าน บริเวณใกล้เคียงกันมีถ้ำพวงซึ่งเป็นที่ประดิษฐานพระมุจรินทร์องค์ใหญ่ และในบริเวณวัดถ้ำอภัยดำรงธรรมยังมีสังเวชนียสถานจำลองสถานที่ประสูติ ตรัสรู้ ปฐมเทศนา และปรินิพพานจากประเทศอินเดียแห่งเดียวในภาคอีสาน

ที่ตั้ง : ตั้งอยู่ติดกับภูเขาในเขตท้องที่บ้านท่าวัด ตำบลปทุมวาปี อำเภอส่องดาว อยู่ใกล้อุทยานแห่งชาติภูผาเหล็ก

กิจกรรม:เชิงศิลปวัฒนธรรม/เชิงศาสนา/เชิงอนุรักษ์/นิเวศ/

กิจกรรมย่อย:ศึกษาประวัติศาสตร์/เรียนรู้วิธีชุมชน/ศึกษาวัฒนธรรม (ท้องถิ่น)/ชมพิพิธภัณฑ์/ชมสถาปัตยกรรม/ศิลปกรรม/ทำสมาธิ/นั่งสมาธิ/ปฏิบัติธรรม/ปฏิบัติศาสนกิจ/นมัสการศาสนสถาน/บูรพาจารย์/ขอพร/ท่องเที่ยวธรรมชาติและสัตว์ป่า/

กลุ่มเป้าหมาย:กลุ่มครอบครัว/

การขนส่ง: รถยนต์/

สิ่งอำนวยความสะดวก:ลานจอดรถ/สุขา/ร้านอาหาร/ศูนย์บริการนักท่องเที่ยว/ร้านขายสินค้าที่ระลึก/มัคคุเทศก์ท้องถิ่น/ป้ายสื่อความหมาย/ป้ายชี้ทางเข้าถึง/ที่พักสัตว์เลี้ยง(สุนัข)/ที่พักสัตว์เลี้ยง(แมว)/ที่พักสัตว์เลี้ยง(อื่นๆ)/

สิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับผู้พิการ:

Website คลิกเพื่อเปิดเว็บไซต์

FB คลิกเพื่อเปิดFacebook

เปิด-ปิด เวลา ทุกวัน 06.00-17.00 น.

เปิดGoogle map