พิพิธภัณฑ์บ้านดำ เป็นพิพิธภัณฑ์ศิลปะพื้นบ้านบนพื้นที่กว่า 100 ไร่ สร้างขึ้นโดย อ.ถวัลย์ ดัชนี ศิลปินแห่งชาติ ลักษณะของบ้านดำจะเป็นกลุ่มอาคารกว่า 40 หลัง สร้างตามแบบศิลปะล้านนา และอาคารปูนรูปทรงแปลกตา เกือบทุกหลังทาด้วยสีดำ ซึ่งเป็นที่มาของคำว่า “บ้านดำ” และยังเป็นสีที่ อ. ถวัลย์ ชื่นชอบอีกด้วย ในบ้านแต่ละหลังจะประดับด้วยไม้แกะสลักที่มีลวดลายงดงาม และจัดแสดงงานศิลปะต่างๆกันออกไปตามแต่เรื่องราวเบื้องหลังของอาคารนั้นๆ